Dlaczego biuro podróży kradnie Twoje wakacje?
Tytuł bardzo kontrowersyjny, choć wykorzystany przeze mnie świadomie, aby wytłumaczyć dlaczego zmiany godzin przelotów mają miejsce i co ma na to wpływ.
„Czy może mi ktoś powiedzieć jak ma się godzina wylotu na wakacje. Ustalono mi godzinę wylotu na 19.. Z tego obliczyłam będę na miejscu po północy, czyli tracę jeden dzień wakacji. Czy jest szansa cokolwiek zrobić żeby zmienić godzinę wylotu na wcześniejsza??”
„Cześć! Wybieram się z rodziną 4.06 z biurem XXXX do Turcji. Jednak w dziś (30.05) dostaliśmy komunikat o zmianie lotu na 3:50 rano (zmiana o 8h względem pierwotnej godziny). Czy można coś z tym zrobić poza bezpłatnym anulowaniem wycieczki?”
„Witajcie. Wykupiłem w XXXX wakacje w Turcji od 19.06.2023. Planowana data wylotu na początku to 4:00. Klika dni temu dostałem informacje ze jednak lot będzie o 23:30 19.06. Czy to zgodne z prawem? Tracę 1/7 wycieczki, nie jestem w stanie dotrzeć w pierwszą dobę do hotelu… co o tym myślicie?”
Czy powyższy problem wydaje się Tobie znajomy? Przytoczone wypowiedzi podróżujących to tylko wierzchołek góry lodowej w dyskusji na temat godzin przelotów na wakacje organizowane z biurami podróży.
Czy Ty również masz poczucie, że zostałeś oszukany i okradziony ze swojego wakacyjnego czasu? Jeśli tak – niestety niesłusznie.
Oczywiście dla większości Klientów biur podróży byłoby wspaniale gdyby wylot na wymarzone wakacje był na tyle wcześnie byś od razu mógł skorzystać ze swojej pierwszej doby hotelowej i na tyle późno byś nie musiał zbyt długo czekać na rozpoczęcie owej pierwszej dobry hotelowej. A gdyby jeszcze godzina powrotu byłaby na tyle późna, abyś mógł maksymalnie wykorzystać swoją ostatnią zapłaconą dobę hotelową i na tyle wcześnie byś nie musiał czekać „na walizkach” na powrót do domu po zakończeniu ostatniej dobry hotelowej ? Wakacje faktycznie wręcz idealne!
A teraz wyobraź sobie, że nie jesteś jedynym turystą, któremu marzy się taki idealny stan rzeczy. Że oprócz Ciebie – dajmy na to turysty, który wylatuje w tym sezonie do Turcji
z Poznania, o tym samym marzą turyści podróżujący do Turcji również z Bydgoszczy, Wrocławia, Warszawy, Gdańska, Łodzi, Katowic, Rzeszowa i Lublina, Berlina, Londynu, Pragi, Wilna, Madrytu, Rzymu…..i tak można by było wymieniać bez końca.
A teraz wyobraź sobie, że lotnisko w Warszawie obsługuje o tej samej porze podróżnych, którzy wylatują do Turcji, na Kretę, na Teneryfę, do Egiptu, na Cypr, do Stanów Zjednoczonych, do Dubaju, na Samos, do Londynu, do Tunezji – i tu również możemy wymieniać bez końca…
A teraz wyobraź sobie, że na każdą z tych destynacji wylatuje średnio od 150 do 350 pasażerów i wszyscy oni o tej samej porze, aby zapewnić idealny rozkład na wakacjach.
Jak Twoim zdaniem powinna zostać przygotowana infrastruktura lotniska i zasoby ludzkie, by obsługa tych przelotów była sprawna i komfortowa dla wszystkich podróżnych?
Wymagałoby to niesamowitej ilości pracowników i bardzo rozbudowanej infrastruktury w postaci stanowisk do odprawy, pasów startowych, autobusów do przewozu pasażerów po płycie lotniska czy też niezliczone ilości rękawów, którymi podróżni wchodzą na pokład samolotów, taśm do odbioru bagaży – to wszystko działałoby w jednym momencie przez najwyżej dwie, trzy, góra cztery godziny na dobę. Przez pozostałą część doby cała ta infrastruktura i zasoby ludzkie nie mają co robić, bo podróżni chcą wylecieć przecież o określonej – najdogodniejszej dla siebie porze, by maksymalnie wykorzystać czas podczas swoich wymarzonych wakacji.
Sytuacja bardzo komfortowa i sprawiedliwa dla wszystkich, biorąc pod uwagę, że zapłaciłeś….
Jest to niestety wakacyjna utopia, czyli wyidealizowany stan, w którym panuje doskonałość, harmonia, sprawiedliwość społeczna i brak konfliktów. Jest to koncepcja lub wizja idealnej sytuacji, która nie istnieje w rzeczywistości.
I choć osobiście rozumiem, że każdy z nas chciałby maksymalnie wykorzystać swój wakacyjny czas, jako specjalista w dziedzinie turystyki z kilkunastoletnim doświadczeniem wiem, że jest to po prostu niemożliwe, ponieważ międzynarodowy ruch lotniczy jest operacją zdecydowanie bardziej skomplikowaną niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka.
Dlaczego, więc biura podróży „kradną Wam wakacje”?
Międzynarodowy ruch lotniczy jest skomplikowanym i dobrze zorganizowanym systemem, który obejmuje wiele aspektów, procedur i regulacji. Oto ogólny i dość uproszczony opis działania międzynarodowego ruchu lotniczego:
1. Trasy lotów – linie lotnicze planują swoje międzynarodowe trasy lotów na podstawie wielu czynników, takich jak popyt pasażerski, dostępność tras powietrznych, umowy międzynarodowe oraz zyskowność. Trasy te obejmują różne punkty docelowe na całym świecie.
2. Przestrzeń powietrzna – loty międzynarodowe odbywają się w przestrzeni powietrznej zarządzanej przez różne organy rządowe i międzynarodowe agencje. Te organizacje określają trasy powietrzne, koridory lotnicze i procedury lotnicze, które muszą być przestrzegane przez wszystkich operatorów lotniczych.
3. Lotniska – międzynarodowy ruch lotniczy obejmuje lotniska na całym świecie, zarówno na miejscu wylotu, jak i miejscu docelowym. Te lotniska muszą być odpowiednio wyposażone w infrastrukturę, obsługę naziemną, kontrole bezpieczeństwa i inne udogodnienia dla pasażerów.
4. Linie lotnicze – linie lotnicze planują, organizują i operują międzynarodowymi lotami. Muszą one spełniać rygorystyczne standardy bezpieczeństwa, zarówno w zakresie obsługi samolotów, jak i komunikacji z pasażerami. Linie lotnicze przygotowują rozkład lotów, który obejmuje harmonogram startów i przylotów na różnych trasach. Rozkład ten musi być dostępny dla pasażerów, a także musi być zatwierdzony przez odpowiednie organy regulacyjne.
5. Obsługa naziemna – na lotniskach istnieje rozbudowana infrastruktura, która obsługuje międzynarodowy ruch lotniczy, taka jak bramki, stanowiska odprawy, obsługa bagażu, punkty kontrolne bezpieczeństwa i punkty kontroli paszportowej. Personel naziemny musi zapewnić sprawną obsługę pasażerów i samolotów.
6. Bezpieczeństwo i regulacje – międzynarodowy ruch lotniczy podlega rygorystycznym regulacjom bezpieczeństwa, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym. Te regulacje obejmują kontrole bezpieczeństwa, kontrole paszportowe, procedury celne i wiele innych aspektów.
7. Zarządzanie lotem – zarządzanie lotem to proces monitorowania i kierowania ruchem samolotowym w przestrzeni powietrznej, aby uniknąć kolizji i zapewnić bezpieczeństwo. To proces koordynowany przez odpowiednie agencje rządowe i kontrolery ruchu lotniczego.
8. Międzynarodowe umowy lotnicze – międzynarodowy ruch lotniczy jest również regulowany przez różnego rodzaju umowy międzynarodowe i porozumienia, które określają zasady dostępu do przestrzeni powietrznej innych krajów i prawa linii lotniczych do świadczenia usług międzynarodowych.
A jakie dokumenty i przepisy regulują zasady międzynarodowego ruchu lotniczego?
1. Konwencja o międzynarodowym cywilnym lotnictwie (Konwencja chicagowska) – to podstawowy dokument regulujący międzynarodowe lotnictwo cywilne. Konwencja została przyjęta w 1944 roku w Chicago i ustanowiła Międzynarodową Organizację Lotnictwa Cywilnego (ICAO) jako agencję odpowiedzialną za opracowywanie standardów i przepisów dotyczących bezpieczeństwa i efektywności w międzynarodowym ruchu lotniczym.
2. Porozumienia dwustronne i wielostronne – państwa podpisują porozumienia dwustronne lub wielostronne, znane również jako umowy międzynarodowe o usługach lotniczych, które określają zasady dostępu do przestrzeni powietrznej, przewozu pasażerów i towarów między państwami. Te umowy regulują połączenia lotnicze między różnymi krajami i liniami lotniczymi.
3. Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) – EASA jest agencją Unii Europejskiej odpowiedzialną za regulowanie bezpieczeństwa i ochrony środowiska w lotnictwie cywilnym w Europie. EASA opracowuje przepisy i standardy dotyczące lotnictwa na obszarze UE.
4. Międzynarodowe przepisy dotyczące lotnictwa cywilnego (ICAO Annexes) – ICAO opracowuje przepisy i standardy dotyczące bezpieczeństwa, nawigacji, komunikacji i innych aspektów lotnictwa, które są zawarte w tzw. “Annexes” (dodatkach) do Konwencji chicagowskiej. Są one akceptowane i wdrażane przez państwa członkowskie ICAO.
5. Przepisy krajowe – każde państwo posiada swoje własne przepisy lotnicze i organy nadzoru, które regulują lotnictwo cywilne w granicach kraju. Przepisy te muszą być zgodne z międzynarodowymi standardami ICAO.
6. Porozumienia handlowe – porozumienia handlowe, takie jak umowy o otwartym niebie (Open Skies Agreements), regulują liberalizację rynku lotniczego i wpływają na konkurencję między liniami lotniczymi.
7. Organizacje i agencje regulacyjne na szczeblu krajowym i regionalnym – w niektórych regionach świata istnieją organizacje i agencje regionalne, które również regulują ruch lotniczy, takie jak Agencja Lotnictwa Cywilnego w Europie.
Co w takim razie musi się wydarzyć, abyśmy mogli ujrzeć samolot na niebie?
Aby konkretny samolot mógł wylecieć z danego lotniska i wylądować na docelowej destynacji musi zostać mu przydzielony tzw. „slot”. Termin “slot” w kontekście lotnictwa odnosi się do przypisanej i zarezerwowanej godziny przylotu lub odlotu na lotnisku. Sloty są szczególnie ważne na lotniskach o dużym natężeniu ruchu, gdzie konkurencja o dostępność czasów startu i lądowania jest wysoka. Sloty są używane do zarządzania ruchem lotniczym i zapewnienia płynność operacji na lotniskach. Oto kilka kluczowych informacji na temat slotów lotniczych. Wszystkie linie lotnicze, zwłaszcza te operujące na lotniskach o dużym natężeniu ruchu, muszą ściśle przestrzegać przydzielonych im slotów, aby uniknąć zakłóceń w harmonogramach lotów i zapewnić bezpieczeństwo operacji lotniczych.
Jak linie lotnicze ustalają sloty?
Linie lotnicze nie ustalają slotów samodzielnie. Przydzielanie slotów na lotniskach jest kontrolowane przez niezależne organy i agencje, które monitorują i zarządzają dostępnością slotów na danym lotnisku. Proces przydzielania slotów jest zazwyczaj regulowany przez narodowe agencje ds. lotnictwa cywilnego i organizacje międzynarodowe, takie jak wspomniane wyżej Międzynarodowa Organizacja Lotnictwa Cywilnego (ICAO) i Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA).
Oto kilka kluczowych kwestii związanych z procesem przydzielania slotów na lotniskach:
1. Koordynatorzy lotniskowi – na wielu dużych lotniskach istnieją tzw. koordynatorzy lotniskowi (Airport Coordinators), którzy są odpowiedzialni za zarządzanie slotami. To niezależne instytucje lub firmy, które przydzielają sloty na lotniskach o dużym natężeniu ruchu.
2. Rozkład lotów – linie lotnicze muszą złożyć wnioski o konkretne godziny przylotu lub odlotu na danym lotnisku w oparciu o swój plan lotów. Wnioski te obejmują informacje o trasie, rodzaju samolotu, ilości pasażerów i innych szczegółach.
3. Przydzielanie na podstawie kryteriów – koordynatorzy lotniskowi przydzielają sloty na podstawie określonych kryteriów, które mogą obejmować priorytet dla lotów humanitarnych, lotów pilnych, lotów narodowych czy lotów połączonych z danym portem docelowym.
4. Sezonowość – na niektórych lotniskach sloty mogą być dostępne tylko sezonowo, na przykład w sezonie letnim lub zimowym, w zależności od zmian popytu na loty.
5. Monitorowanie i zarządzanie – koordynatorzy lotniskowi monitorują i zarządzają slotami na bieżąco, aby zapewnić płynność ruchu lotniczego na lotnisku.
Co ma wpływ na przydzielanie konkretnych slotów liniom lotniczym?
Wiele czynników ma wpływ na przydzielanie slotów liniom lotniczym, a ostateczna decyzja zazwyczaj zależy od kombinacji kilku kluczowych:
1. Popyt i konkurencja – poziom popytu na daną trasę lub kierunek ma duże znaczenie. Linie lotnicze, które widzą duże zainteresowanie pasażerów daną trasą, mogą starać się o przyznanie slotu na korzystnych warunkach. Jednak konkurencja o popularne sloty może być bardzo duża.
2. Ustalone połączenia – linie lotnicze, które już obsługują daną trasę lub port docelowy, często mają pierwszeństwo w przydzielaniu slotów. Taka polityka może sprzyjać kontynuacji istniejących połączeń.
3. Zdolność operacyjna i flota – linie lotnicze muszą dostosować przyznane sloty do swojej zdolności operacyjnej i dostępności floty. Niezależnie od przydzielonego slotu, linie lotnicze muszą być w stanie obsłużyć loty zgodnie z harmonogramem.
4. Umowy partnerskie – linie lotnicze mogą korzystać z przywilejów wynikających z umów partnerskich z innymi liniami lotniczymi.
5. Bilans slotów – koordynatorzy lotniskowi starają się utrzymać równowagę między różnymi liniami lotniczymi i typami operacji. Starają się unikać monopolów i zapewnić dostępność slotów dla różnych przewoźników.
6. Rola lotniska – często znaczenie ma także rola lotniska. Duże międzynarodowe lotniska mogą mieć bardziej złożone procesy przydzielania slotów niż mniejsze regionalne lotniska.
7. Wymagania operacyjne – linie lotnicze muszą być w stanie obsłużyć przyznane sloty zgodnie z wymaganiami operacyjnymi, w tym dostępnością samolotów i załogi.
Podsumowując, przydzielanie konkretnych slotów liniom lotniczym jest procesem złożonym i regulowanym, który uwzględnia wiele czynników, w tym popyt, priorytety operacyjne, umowy partnerskie i przepisy regulacyjne. Celem jest zapewnienie sprawnego i efektywnego zarządzania ruchem na lotnisku i dostępu różnych linii lotniczych do infrastruktury lotniskowej.
Z jakim wyprzedzeniem czasowym przydzielane są sloty liniom lotniczym?
Przydzielanie slotów liniom lotniczym odbywa się z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym i zazwyczaj ma określone procedury. Wyprzedzenie to może się różnić w zależności od lotniska i regionu, ale ogólnie rzecz biorąc, proces przydzielania slotów rozpoczyna się na wiele miesięcy przed planowaną datą lotu.
Dlaczego przydzielone sloty ulegają zmianom?
Przydzielone sloty lotnicze mogą ulegać zmianom z kilku powodów. Proces przydzielania i zarządzania slotami jest skomplikowany i podlega wielu czynnikom, które wpływają na ich elastyczność i zmienność. Główne powody, dla których przydzielone sloty mogą ulegać zmianom:
1. Operacyjne zmiany – linie lotnicze mogą dokonywać operacyjnych zmian w swoim rozkładzie lotów. Mogą to być zmiany związane z dostępnością samolotów, strategią biznesową, popytem na konkretne trasy lub planowaniem operacji. W takim przypadku linie lotnicze mogą prosić o zmianę przydzielonych slotów, aby dostosować się do nowych warunków.
2. Sytuacje awaryjne – w przypadku awaryjnych sytuacji lub operacji ratunkowych, priorytet mogą mieć loty humanitarne, medyczne lub inne, które wymagają natychmiastowego dostępu do slotów.
3. Konkurencja i strategia linii lotniczych – linie lotnicze rywalizują ze sobą o atrakcyjne sloty na popularnych trasach. Mogą występować zmiany w wyniku zmian w strategii biznesowej lub konkurencji między liniami lotniczymi.
4. Zmiany przepisów i regulacji – zmiany w przepisach i regulacjach lotniskowych lub lotniczych mogą wpłynąć na proces przydzielania slotów. Nowe przepisy mogą wprowadzać nowe kryteria lub procedury przydzielania slotów.
5. Zmienne warunki pogodowe – zmienne warunki pogodowe mogą wpływać na dostępność slotów, ponieważ mogą wprowadzać opóźnienia lub odwołania lotów, co może wpłynąć na przydzielanie slotów.
Zmiany w przydzielonych slotach są częścią elastycznego systemu zarządzania ruchem lotniczym, który ma na celu dostosowanie się do zmieniających się warunków i potrzeb operacyjnych. Warto zaznaczyć, że zmiany w przydzielonych slotach muszą być koordynowane z odpowiednimi organami ds. lotnictwa cywilnego i koordynatorami lotniskowymi, aby zapewnić płynność ruchu lotniczego i bezpieczeństwo operacji lotniczych.